W naszym świecie jest mnóstwo drobnoustrojów. Bakterie, wirusy i pasożyty są praktycznie wszędzie, mimo że wcale ich nie widać. Najwięcej patogenów przenosi się drogą kropelkową. Niektóre z nich szybko giną w środowisku zewnętrznym. Niestety niektóre są bardzo odporne i co gorsza przenoszą się na znaczne odległości. Przykładowo wirus ospy wietrznej i półpaśca jest jednym z najbardziej zakaźnych. Może on się przenosić na odległość nawet kilkunastu metrów. I przebywanie z osobą chorą nawet przez chwilę grozi zakażeniem.

Jak dochodzi do zarażenia?

Wszyscy bardzo dobrze znamy ospę. Z pewnością ktoś z nas lub z naszej rodziny na nią chorował. Wiemy zatem, że charakterystycznym objawem jest wysypka wielopostaciowa. Jeżeli nie posiadamy odporności, ponieważ nie przeszliśmy ospy, ani nie zaszczepiliśmy się unikamy osób z wysypką. Niestety ospa jest zakaźna już w okresie prodromalnym, kiedy chory nie ma wysypki, co stanowi ogromne niebezpieczeństwo. Ospa jest szczególnie niebezpieczna dla osób z obniżoną odpornością i dla kobiet ciężarnych. Może przebiegać bardzo ciężko i powodować różne powikłania. Warto jest skorzystać ze szczepienia na ospę, ponieważ ma ono bardzo dużą skuteczność i pozwala uchronić nas przed groźnymi dla zdrowia i życia konsekwencjami. Chorób, które są zakaźne w okresie bezobjawowym choroby jest wiele. Niektóre patogeny nie wywołują wręcz żadnych objawów u jednych osób, a u drugich mogą powodować ciężkie choroby. Przykładem może być koronawirus SARS-CoV-2, który jest przyczyną obecnie trwającej pandemii.

Jak przenoszą się patogeny?

Patogeny przenoszą się oczywiście nie tylko z człowieka na człowieka. Są obecne na niemalże wszystkich przedmiotach. Niektóre z nich są w stanie przetrwać wiele lat. Przykładem może być bakteria Clostridium tetani, czyli laseczka tężca. Tworzy ona formy przetrwalnikowe i może przeżyć w środowisku zewnętrznym wiele lat.
Istnieją różne formy ochrony przed patogenami. Na wiele z nich powstały szczepionki. Większość z nich ma bardzo dużą skuteczność. Czasem wystarczy przyjąć jedną, a czasem kilka dawek, w zależności od rodzaju. Po przebyciu pełnego cyklu szczepień zyskujemy wieloletnią odporność. Niektóre szczepienia nie są refundowane, ale warto jest za nie zapłacić z własnej kieszeni. Szczególnie osoby narażone powinny o to zadbać. Personel medyczny powinien się zaszczepić min. na meningokoki i wirusy hepatotropowe (HBV i HAV). Kobiety w ciąży, w trosce o zdrowie swoje i płodu powinny zaszczepić się na ospę, różyczkę i grypę.
Na niektóre patogeny nie ma skutecznej profilaktyki w postaci szczepionek. Dlatego absolutną podstawą jest odpowiednia higiena.

Prawidłowa higiena rąk, mycie warzy i owoców, codzienna kąpiel, szczotkowanie zębów i inne podstawowe czynności są bardzo ważne. Zapobiegają rozprzestrzenianiu się i ekspansji drobnoustrojów.
Szczególnie istotna jest też prawidłowa dieta. Odpowiednia podaż kalorii, składników odżywczych, a w tym witamin i minerałów ma zbawienny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Również osoby, które regularnie podejmują wysiłek fizyczny mają lepszą odporność.